Waarom vertrek ik op Schiphol altijd van de meest afgelegen gate?
Het meest flauwe antwoord: Omdat Schiphol weet dat jij aan boord van dat vliegtuig zit.
Maar dat is natuurlijk helemaal niet waar. Het is wél zo dat er een aantal factoren zijn waardoor je op een bepaalde gate of pier van Schiphol aankomt of vertrekt, maar het is zeker niet zo dat dit met opzet wordt gedaan.
Wie beslist op Schiphol over mijn gate?
Daar kunnen we kort over zijn: Schiphol!
Veel mensen denken dat de luchtvaartmaatschappij bepaalt waar de vliegtuigen staan maar dat is (in beginsel) niet zo. Het bedrijf Schiphol is beheerder van de luchthaven en draagt zorg voor alle faciliteiten. Dit varieert van schoonmaak, toiletten, beveiliging, verlichting en dus ook gate-planning.
De luchtverkeersleiding maakt dus niet de gate-planning. Sterker nog, als een vliegtuig geland is, dan vraagt de verkeersleiding aan Schiphol naar welke gate het vliegtuig moet. Op Schiphol spreekt men dan weer in jargon om het allemaal nog complexer te maken. Zo is de ’toren’ de luchtverkeersleiding, terwijl de ‘koepel’ de gate-planning is.
Deze twee afdelingen (van dus twee verschillende instanties) zitten dan wel weer gezamenlijk in de verkeerstoren. In het bovenste kleine deel zit de verkeersleiding, in het grotere deel daaronder zitten de rustruimtes en toiletten van de verkeersleiders, maar dus ook de gate-planning van Schiphol. Voor buitenstaanders zijn de termen ‘koepel’ en ’toren’ dus nogal verwarrend.
Wetgeving en gate-planning
Schiphol heeft bijna 100 gates en iets meer parkeerplaatsen zonder gate. In totaal kunnen er dus op elk moment zo’n 200 vliegtuigen op Schiphol geparkeerd staan. Daar hoort natuurlijk een goede planning bij.
Een computersysteem staat gekoppeld aan de vliegschema’s van luchtvaartmaatschappijen zodat men exact weet wanneer men welk vliegtuig kan verwachten en wanneer de spitsuren zijn en de daluren.
Er zijn een aantal stappen waar men rekening mee dient te houden bij het toewijzen van gates aan vliegtuigen.
1. De wetgeving
In Europa hebben we het Shengen-verdrag waardoor mensen binnen de Shengenzone vrij kunnen reizen. Kort gezegd is Schiphol dus onderverdeeld in een Europa-deel en een niet-Europa deel. Vluchten die aankomen uit een Schengenland én weer vertrekken naar zo’n zelfde land, worden ingedeeld op de B en C pieren.
Dan is er de ‘mix-pier’ van Schiphol, de D-pier. Deze pier heeft twee lagen en deuren in de gates waardoor ze flexibel te gebruiken zijn.
Voor de ene vlucht kan de gate voor Shengen gebruikt worden, en voor de andere vlucht worden de deuren weer omgezet naar niet-Shengen. Het kan zelfs zo zijn dat een vliegtuig aankomt uit een Shengenland maar weer vertrekt naar een niet-Shengenland. Bij dit soort vluchten worden de deuren dan omgezet op het moment dat alle passagiers zijn uitgestapt.
De E, F en G-pieren zijn uitsluitend voor niet-Shengen vluchten. De H/M-pier is de speciale ‘low-cost pier’ op Schiphol en werkt op dezelfde manier als de D-pier. Over deze H/M-pier spreken we straks nog.
2. De speciale vluchten
Israëlische luchtvaartmaatschappijen hebben op Schiphol een streepje voor, terwijl ze niet extra hoeven te betalen voor de gates die ze toegewezen krijgen. Zo hebben Israëlische luchtvaartmaatschappijen via hun regering en ambassade in Den Haag afgedwongen om uitsluitend gate G4 en soms G6 te gebruiken. Dit omdat onder deze gates, het cellencomplex van de Koninklijke Marechaussee zit en dat geeft deze luchtvaartmaatschappijen waarschijnlijk een ‘veiliger’ gevoel.
Daarnaast staan ze aan de ‘even-zijde’ van de G-pier. Maar ze konden natuurlijk net zo goed aan de ‘oneven-zijde’ van de G-pier staan. Men is echter bang dat terroristen dan met raketten vanaf de snelweg A4 hun vliegtuigen aanvallen.
Ook voor de Airbus A380 is er een uitzondering gemaakt op Schiphol, dit vliegtuig kan vanwege zijn spanwijdte namelijk alleen parkeren aan gate G9 en E17.
3. De afmetingen van de vliegtuigen
Zoals hierboven al aangegeven m.b.t. de A380; het ene vliegtuig is groter dan het andere vliegtuig. Aan sommige gates kunnen alle vliegtuigtypes parkeren (m.u.v. de A380 dus) en op andere gates alleen maar narrow-body vliegtuigen.
Dat zijn vliegtuigen met maar één gangpad. De gates op de B en C-pier zijn over het algemeen kleiner dan die van de E, F en G-pier omdat hier de vliegtuigen staan die naar bestemmingen buiten Europa vliegen en dus groter zijn.
4. Lowcost airlines
Een aantal lowcost airlines, zoals Easyjet, FlyBe, Norwegian en Jet2, maakt gebruik van de lowcost-pier op Schiphol; de H-pier (of M-pier als je Shengen vliegt).
Deze pier heeft minimale faciliteiten en geen passagiersbruggen. Hierdoor is het goedkoper om deze pier te bouwen én te onderhouden. Daarom betalen airlines die gebruik maken van deze pier, minder dan de ‘gewone’ airlines op Schiphol voor de gate-afhandeling.
5. De afhandeling
Pas als men met de vier bovenstaande voorwaarden rekening heeft gehouden komt pas de voorkeur van de luchtvaartmaatschappij of de afhandelaar ter sprake. Het is logisch dat KLM bijvoorbeeld zoveel mogelijk hun vliegtuigen bij elkaar geparkeerd wilt hebben.
Ten eerste, zodat overstappen van het ene vliegtuig naar het andere vliegtuig sneller gaat maar ook omdat je dan niet voor elke vlucht het afhandelingsmateriaal dient te verplaatsen. Denk hierbij aan bagagekarretjes, transportbanden, pushback-trucks, etc. Daarom heeft elke afhandelaar op Schiphol (er zijn er een handjevol) een beetje zijn eigen voorkeur-gates.
Zo worden bijvoorbeeld alle Amerika-vluchten van KLM en Delta Airlines op de E-pier afgehandeld. Alle overige lange-afstandsvluchten van KLM, parkeert men op de F-pier en alle Aziatische airlines en Amerikaanse airlines die geen KLM-partner zijn, op de G-pier.
6. Geluk en pech
Nu je weet dat er dus een hele planning zit achter de toewijzing van gates, is het best logisch waarom de ene vlucht van de ene gate vertrekt en de andere vlucht van de andere. Er zit dus een heel systeem achter!
Tenslotte, als aan de eerste vier voorwaarden is voldaan, kan je ook nog gewoon geluk of pech hebben. Is het bijvoorbeeld spitsuur op Schiphol, vooral in de ochtend tussen 0800-1300 uur, dan kan je de pech hebben dat jouw Transavia vlucht vanaf D57 vertrekt. Of dat je geluk dat je vanaf D4 vertrekt.
Gate planning op Schiphol in het algemeen
De gate-planners van Schiphol zijn ook gewoon mensen en proberen echt rekening te houden met de loopafstanden op de luchthaven. Deze mensen vliegen zelf immers ook weleens en weten hoe ver gates uit elkaar kunnen liggen. Daarom tracht men wel altijd te beginnen met plannen op gates die zo dicht mogelijk bij de paspoortcontrole liggen. Je mag er dus vanuit gaan dat de meest afgelegen gate ook als laatste wordt ingedeeld.
Dus voor de volgende keer als je weer op Schiphol bent; niet zo zuchten en klagen als je helemaal naar het einde van de D of de G-pier moet lopen. Ze doen het écht niet met opzet om jou te pesten! 🙂
Goede reis!
Goedkope vliegtickets al v.a. € 19 per persoon!
Goedkope KLM tickets door heel Europa al v.a. € 99 p.p.
Foto's: Flickr.com under Creative Commons License