Altijd vliegen vanaf de Polderbaan op Schiphol
Één van de meest gestelde vragen door passagiers is: “Waarom vertrekt mijn vliegtuig altijd van de Polderbaan?”. Het flauwe antwoord van een piloot is meestal: “Omdat we weten dat u aan boord zit!”.
Natuurlijk klopt dit niet want er zitten soms nog 400 passagiers aan boord en dan zou deze reden ook voor die overige passagiers gelden.
Gevoel versus feiten m.b.t. de Polderbaan
Voorop gesteld; je kunt natuurlijk wel degelijk het ‘gevoel’ hebben dat je altijd aankomt en vertrekt via de Polderbaan op Schiphol, maar dit is voor een zeer groot deel op gebaseerd op toeval.
De Polderbaan en de Kaagbaan (de baan waarbij de vliegtuigen over de A4 bij Hoofddorp vliegen) worden evenveel gebruikt blijkt uit de statistieken van zowel Schiphol als de LVNL (de Verkeersleiding).
Het is wel zo dat deze twee banen het meest worden gebruikt van de vijf banen die Schiphol heeft.
Banenstelsel Schiphol
Op Schiphol zijn er vijf hoofdbanen in gebruik en één Schiphol-Oost baan. De Schiphol-Oost baan gebruikt men vooral voor kleine zakenvliegtuigen en helikopters. De Polderbaan is de meest beruchte vanwege de lange taxitijd. Het ‘baangebruik’ van Schiphol is vooral afhankelijk van het weer en dan nog specifieker: van de wind!
Elke dag (en soms meerdere keren per dag) maakt de verkeersleiding een planning van het baangebruik op basis van de windkracht, de windrichting, het aantal te verwachten starts en landingen en de geluidsoverlast.
De wind en de Polderbaan
Vliegtuigen starten en landen zoveel mogelijk met tegenwind. Dit geeft een stabielere luchtstroming over de vleugels en daarnaast heb je met tegenwind minder baanlengte nodig. Dat klinkt misschien gek, maar tegenwind en vliegtuigen leggen we in een ander artikel veel verder uit.
Ten eerste kiest men dus de baan die het meest op de windrichting lijkt. Vervolgens kijkt men naar de windkracht. Te veel wind is namelijk ook weer niet goed. En omdat de wind niet continu uit precies dezelfde richting komt, moet je ook rekening houden met zijwind.
Vanaf windkracht 5 en hoger mag het verschil met de richting van de baan en de richting van de wind niet meer dan 45 graden bedragen. Is er sprake van meer windkracht of is het verschil groter dan kan het vliegtuig tijdens start of landing, door de wind van de baan ‘geduwd’ worden.
Vliegtuigspits en de Polderbaan
En als laatste factor speelt het vliegverkeer een rol. Precies zoals bij het autoverkeer kan het in de lucht ook druk worden. Je kan een vliegtuig alleen niet even in de lucht stilzetten net als een auto natuurlijk. Daarom zijn er weer de vliegschema’s zodat luchthavens wereldwijd de vraag (het aantal vliegtuigen) kunnen afstemmen op het aanbod (beschikbaar aantal banen).
Vol=vol
De maximumcapaciteit van een baan is 38 starts of 36 landingen. Voor landende vliegtuigen is iets meer tijd nodig dan voor startende vliegtuigen. Het toegewezen tijdstip van zo’n aankomst of vertrektijd is een ‘slot’, afgeleid van een ’time-slot’. Je moet als piloot zo ongeveer op dat tijdstip weg zijn of aankomen anders is er geen plaats voor je in de ‘vliegtuigfile’ in de lucht.
Holdings (wachtgebieden) voor vliegtuigen
Het kan altijd voorkomen dat het toch net even wat drukker is dan verwacht voor landende vliegtuigen en dan zal de verkeersleiding vliegtuigen toch echt even moeten laten wachten in de lucht. We hebben net al geschreven dat vliegtuigen niet in de lucht ‘geparkeerd’ kunnen worden, dus hiervoor zijn ‘overloopgebieden’ in het luchtruim aangewezen. Men noemt dit ‘holding area’s’ of gewoon ‘holdings’.
Voor Schiphol zijn er drie; boven de Zeeuwse eilanden, voor de kust van Noord-Holland en boven het IJselmeer.
Geluidsoverlast en de Polderbaan
En de laatste factor is geluidsoverlast. Natuurlijk kijkt men eerst naar de meest veilige banen om te gebruiken ten opzichte van de wind, maar ook geluidsoverlast speelt een rol.
Heeft de verkeersleiding de keuze uit de Polderbaan en de Buitenveldertbaan, dan kiest men voor de Polderbaan. De Polderbaan ligt, zoals de naam al doet vermoeden, midden in de polder.
De Buitenveldertbaan ligt juist richting de Amsterdamse wijk Buitenveldert en Amstelveen.
Daar wonen veel meer mensen dan in de polder en dus hebben veel meer mensen last van het vliegtuiggeluid dan die paar mensen in de polder. Hoe lullig het ook is voor de polderbewoners!
Nachtvluchten en de Polderbaan
Het klopt dus niet helemaal dat je altijd vanaf de Polderbaan vliegt, maar de kans dat jouw vliegtuig de Polderbaan toegewezen krijgt is samen met de Kaagbaan wel het grootst.
Dit komt omdat de Polderbaan het meest gunstig ligt ten opzichte van de wind. De wind in Nederland komt voor 75% uit het zuidwesten, bijna ideaal voor het gebruik van de Polderbaan. En met de Polderbaan hebben de het minst aantal omwonenden van Schiphol last van het geluid.
Tel daarbij op dat tussen 23:00-07:00 uur het gebruik van de Buitenveldertbaan dubbel zo zwaar meetelt in het aantal toegestane vliegbewegingen van Schiphol ten opzichte van de Polderbaan. Vooral ’s nachts dus gebruikt men bij voorkeur dus de Polderbaan.
Met de overheid heeft Schiphol afgesproken om elk jaar een X aantal vliegbewegingen te mogen uitvoeren zodat er minimale overlast is voor de omwonenden. Vandaar dat de Polderbaan dus de voorkeursbaan is.
Conclusie over vertrekken vanaf de Polderbaan
Kom je aan of vertrek je in de nacht via Schiphol, dan is de kans heel groot dat je via de Polderbaan gaat. Overdag is de kans zelfs minder dan 50% dat jouw vliegtuig via de Polderbaan gaat.
Dus dat jij altijd via de Polderbaan vertrekt of aankomt is van veel factoren afhankelijk, maar voor een groot deel ook gewoon toeval.